Crax niebieskodzioby
Krax niebieskodzioby to duży przedstawiciel rodziny Krax o średnicy 83 - 93 cm. Ubarwienie jest przeważnie czarne. Samce mają biały tył brzucha i czubek ogona, różowawe nogi i mięsisty niebieski wosk na dziobie z wiszącym kolczykiem. Samice są czarne, z czarno-białym grzebieniem i cienkimi białymi paskami na skrzydłach i ogonie, czerwonawym brzuchem i ogonem oraz niebieskawą podstawą dzioba.
1. Siedlisko i styl życia
W przeszłości krasnal niebieskodzioby zamieszkiwał północną Kolumbię od podnóża Sierra Nevada de Santa Marta na zachód od doliny Sinu i na południe wzdłuż doliny Rio Magdalena do północnej części departamentu Tolima. Jednak w ostatnich latach doniesienia o spotkaniach z przedstawicielami tego gatunku pochodzą tylko z dwóch obszarów, na których zachowały się lasy nizinne: z zachodniego stoku departamentu Serrania de San Lucas w Antioquia oraz z departamentu Serrania de las Quinchas w Boyaca. . Przekonanie, że populacjom krasnoludków w Serrania de San Lucas grozi wyginięcie, doprowadziło do utworzenia na tym obszarze rezerwatu przyrody El Pauhil. W połowie pierwszej dekady XXI wieku przedstawiciele gatunku obserwowani byli także na terenie Ekoparku Besotes w okolicach Sierra Nevada de Santa Marta oraz w 2009 roku w Serrania de San Jerónimo Western Cordillera. Ostatnie spotkania z przedstawicielami gatunku w innych miejscach sięgają 1993 roku.
Naturalnym siedliskiem craxa błękitnodziobego są wilgotne lasy na wysokości do 1200 m n.p.m. Jest też co najmniej jeden opis spotkania z krasnodziobem w suchym lesie podzwrotnikowym. Podobnie jak inne kraki, gatunek ten jest głównie monogamiczny, tworząc pary małżeńskie, chociaż były też rodziny jednego samca i dwóch lub trzech samic. Wróblowate rozmnażają się w porze suchej, okres lęgowy trwa od grudnia do marca, w rezerwacie El Pauhil odnotowano dwa okresy lęgowe dla drugiego - od lipca do września. W miesiącach następujących po wylęgu, czyli od marca do sierpnia, obserwowano kolonie dorosłych ptaków i piskląt.
Dieta craxów błękitnodziobych obejmuje nasiona, pędy, bezkręgowce, w tym kraby lądowe i prawdopodobnie padlinę. W trakcie jednego z badań sporządzono listę roślin spożywczych, zawierającą 15 nazw. Ptaki zbierają pożywienie bezpośrednio na ziemi; nigdy nie zaobserwowano pożywienia na drzewach.
2. Ekologia
Crax błękitnodzioby jest gatunkiem krytycznie zagrożonym wyginięciem. Pomimo tego, że gatunek błękitnodzioby wydaje się być w stanie przystosować się do stopniowego zmniejszania zasięgu, zagrożenie dla bytu gatunku pozostaje poważne. Od XVII wieku rozległe połacie lasu, które służyły jako siedlisko tego gatunku, były wycinane pod plantacje bawełny i innych upraw, użytki zielone do wypasu, budowy autostrad i górnictwa, w tym ropy. Od początku gorączki złota w 1996 roku zbocza Serrania de San Lucas były gęsto zaludnione, wylesione i obsadzone uprawami i koki. Wylesianie postępuje w coraz szybszym tempie, zarówno jako część wyrębu, jak i robiąc miejsce dla plantacji kawy i nielegalnych plantacji marihuany. Nielegalne plantacje marihuany po wykryciu są zapylane ogólnymi herbicydami, co prowadzi również do śmierci otaczającego lasu.
Odrębnym zagrożeniem dla craxów jest ciągłe polowanie i zbieranie jaj na pożywienie. Trudna sytuacja gospodarcza we wsiach wokół Parku Narodowego Paramillo nie pozostawia szans, że miejscowi zaprzestaną tych działań.
Populację rogaczy błękitnodziobych w rezerwacie przyrody El Pauhil oszacowano na 254 ptaki w 2009 r., W oparciu o 4,7 osobników na km², a dla całego obszaru, w tym rezerwatu, na 509 osobników, zakłada się, że zagęszczenie wzrosło w porównaniu z poprzednim wartość 2,1 osobnika na km2, km², ale wciąż znacznie niższa od optymalnej 1 osobnika na 10 akrów, czyli około 25 osobników na km². Gęstość zaludnienia w Ekoparku Besotes w latach 2006-2007 oszacowano na 1,1 osobnika na km². Łączna liczba gatunków nie przekracza, według Międzynarodowej Czerwonej Księgi, tysięcy osobników, w tym od 150 do 700 osobników dojrzałych.
